Pablo Picasso

Lieve Joyce,

Onlangs volgde ik, per toeval, een fascinerend minicollege Picasso op het bordes van Slot Beverweerd. Terwijl ik in de nazomerzon mijn koffie drink en uitkijk over de Kromme, vertelt Geert Jan Jansen ontspannen over de Spaanse schilder. De rol van Picasso in het leven van Jansen tekent zich niet alleen af in de schilderijen die hij ‘in de stijl van’ schildert, maar vooral ook in de stapels boeken over de man die in bijna elke kamer van het kasteel terug te vinden zijn.

Picasso, en dat verraste me, was een klootzak Joyce. Zijn penselen waren parasieten die niet overleefden zonder zijn muzen. Van de vrouwen met wie hij zijn leven deelde, duldde hij geen tegenspraak. Ze mochten opzitten en pootjes geven en moesten begrijpen dat zij een hoger doel dienden: de kunst.

Toen een van de muzen het zat was en bij hem wegliep, is hij direct achter haar aan gegaan. Bij een busstation in Cap d’Agde stapte hij uit zijn auto, liep naar haar toe en drukte zijn sigaret uit op haar voorhoofd. Hij beval haar om in te stappen en mee terug te gaan naar zijn atelier, waar hij haar met brandwond ‘liefdevol’ geportretteerd zou hebben.

Misschien is dat het lot van de muze Joyce; dat ze wordt afgedankt als het laatste restje inspiratie uit haar is gewrongen. Wat mij vooral fascineerde is de vraag waarom ze in een auto stapt bij iemand die je dit aandoet. Een vraag die jij jezelf afgelopen week in de NRC openlijk stelde over de ‘held’ en groot kunstenaar Lanzmann. Claude Lanzmann, maker van een sublieme film over mishandelingen door de nazi’s, vond het blijkbaar de normaalste zaak van de wereld om jou te bepotelen.

Ik vond jou een held Joyce toen je schreef dat je bij een verkeerslicht bij positieven kwam en uitstapte. Toen ik het dacht besefte ik me dat hier de kern van het probleem zit.

#Metoo klinkt het nu overal om ons heen, maar wat verandert er? Picasso’s, Lanzmann-nen en Weinstein’s zien jouw reactie als bijzonder, terwijl die nu juist de normaalste zaak van de wereld is.

Liefs

Niels