‘We houden afstand van elkaar, hoesten in onze elleboog, mijden openbaar vervoer,’ tekent Rutte op dertien maart de overgave, ‘we werken zoveel mogelijk thuis en scholen, de horeca, bioscopen en musea zullen sluiten.’

Waar de invasie van het corona leger precies begon, is moeilijk te zeggen en bovendien irrelevant. Anderhalvemeterend, zijn we gegrepen door virologen. De woordvoerders van de kleine koningen die quarantaine, raambezoeken, zorgapplaus en protocollen prediken als het nieuwe normaal.

Uit angst dat alle kunst in onze lockdowneconomie tot entartet verklaard zal worden, ontvang ik een brief over het nut en belang van de kunst. Ze begrijpen dat de musea gesloten zijn, maar desondanks hoopt men dat ik in deze moeilijke tijden de musea wil steunen door mijn museumjaarkaart te verlengen.  

De brief op mijn keukentafel herinnert me aan mijn persoonlijke redenen om op missie naar Afghanistan te gaan. Het recht op vrijheid van meningsuiting, om naar school te kunnen gaan en zelf kunst te kunnen zien. Iets maken zonder dat de vorm hiervan wordt opgelegd door een regime of geloof. 

Het recente vroeger

‘Zonder vrijheid van geest, geen kunst’, schreef ik voor mezelf onder de brief en bestelde mijn nieuwe museumjaarkaart. Tachtig dagen lang leefde ik in een geïsoleerd verzet tegen het nieuwe normaal en verlangde ik naar het moment dat het recente vroeger weer van zich zou laten horen. 

Een verleden dat op 2 juni in de krant langzaam weer in het zicht komt. De tien, op veilige afstand van elkaar geplaatste rechthoekige blokken in museum Voorlinden, grijpen me. Ze wakkeren mijn verlangen aan naar de gekte, het geluk, verdriet, weerstand, beperking, schoonheid en de pijn waarmee kunst je fantasie prikkelt.

Met deze gekleurde blokken, maakt de kunstenares ons tot de gevangenen van regels en normen die op veilige afstand om elkaar heen draaien. Ook als ik voorbij de confetti blokken naar het grote schilderij aan de muur kijk, zie ik in kleur vrolijkheid en verlangen, maar stralen de mensen Social distancing in een park uit. 

Beide kunstwerken blijken na enig zoekwerk van ruim voor het COVID-19 tijdperk zijn. Wat ik zie, is geen realiteit. Het is wat ik wil zien en wordt gevormd door wat ik nu weet. Het is de afbeelding van de luchtballon op de kaft reis om de wereld in tachtig dagen die daarmee de indruk wekt dat Phileas Fogg grote delen van zijn reis hierin aflegt. In werkelijkheid is het voor hem niet meer dan een gedachte. 

Die ene foto van de tentoonstelling Rendez Vous is vooral een confrontatie met mezelf. Ondanks al mijn verzet, ben ook ik besmet met de moraal, de dictatuur van het nieuwe normaal.

Tentoonstelling: Rendez Vous Museum Voorlinden Wassenaar
Confetti blokken: Birdman (of the unexpected virtue of ignorance) Lara Favaretto. 2018

Schilderij: Recovery, Jeff Wall. 2017-2018