‘Boss,’ klinkt vanaf de andere kant van de tafel, ‘je bent slimmer dan ik, maar snapt weinig van dit spelletje.’ Al enige dagen probeert de Britse korporaal Shanahan mij tijdens onze VN-missie op Cyprus te leren schaken. Om duidelijk te maken wat mijn probleem is, zet hij een stelling op. 

‘Check. Your move.’ 

Kort analyseer ik de situatie. Als ik klaar ben met mijn zet, kijkt Shanahan me hoofdschuddend aan. Wat ik doe is volgens hem slechts uitstel van executie. Het schaak is opgelost, maar zal er twee zetten later weer zijn. Hij legt me uit dat ik me niet moet focussen op schaak staan, maar moet bedenken hoe je het kunt omkeren, de druk bij je tegenstander kunt leggen. Schaken is oorlog, je moet spelen om te winnen en niet om het verlies te voorkomen.

Waar je zou verwachten dat een natie die grootmeesters als Karpov, Kasparov en Kramnik voortbracht de de doorbraak bij Robotyne, Novoprokopivka en Verbove zou beantwoorden door elders aan te vallen om zo de druk te verleggen, gaan ze vooral fel in de tegenaanval. Misschien is hun probleem dat Oekraïne deze oorlog moet winnen, terwijl voor Rusland niet verliezen volstaat.  

Niels ®elen