‘Misschien zijn ze gewoon getraumatiseerd’, zegt Eva Peek in de NRC tegen een Oekraïense vriendin die tijdens een war-cation klaagt over mensen die bij elk onverwacht geluid geschrokken opspringen. Alsof explosies en bombardementen de normaalste zaak van de wereld zijn, voegt zij eraan toe dat ‘sommige mensen ook overal getraumatiseerd van raken.’

Ergens in september 2007 liepen wij met onze eenheid in Deh Rawod in een hinderlaag. Drie kwartier lang vochten we voor ons leven. Pas toen helikopters aankwamen, verdween de Taliban tussen de wiet-, en maisvelden en kwamen we er wonderwel ongeschonden uit. 

Terug in Nederland liep ik op straat soms ineens alsof ik mijn geweer vast had. Dan zat mijn wijsvinger rond een fictieve trekker gekruld om plotseling opduikende vijanden onder vuur te kunnen nemen. Een reactie die zich, na enig onderzoek, vooral voordeed rond coffeeshops.

Vijfenveertig minuten waren voor mijn instinct een reden om de geur van wiet ook op een veilige plek nog te koppelen aan gevaar. Om een reflex te veroorzaken die vooral met overleven en niets, maar dan ook niets met trauma te maken had. 

Niels ®elen