Zeist 9 oktober 2024
Lieve Joyce,
Het is ergens begin mei 2018 als er commotie ontstaat rond de aankomende dodenherdenking. De actiegroep “geen 4 mei voor mij” heeft protesten aangekondigd en wil tijdens de twee minuten stilte een luchtalarm af laten gaan. Wat vrienden die voor diverse media werken, peilen mijn mening als veteraan. Ze gaan ervan uit dat ik er als gestoken op zal reageren, maar ik haal er mijn schouders over op.
‘Het is niet chic,’ laat ik weten, ‘ik hoop alleen dat die mensen zich wel realiseren dat hun recht om dit te doen, betaald is met de levens waar we een paar minuten stilte voor houden.’
Alsof het fatsoen me verplicht de demonstranten te veroordelen, houden de vragen aan. Juist ik zou boos moeten zijn, maar in plaats daarvan leg ik ze uit hoe ik herdenk. Dat tijdens die twee minuten stilte, de oorlog die in mij huist een luidruchtig zwijgen is.
‘Schreeuw maar’, schrijf ik op die 4e mei.
Schreeuw maar
Alstublieft schreeuw. Minutenlang
Schreeuw je longen in vrijheid naar buiten
Alstublieft schreeuw zo lang je kunt.
Schreeuw maar
Maar
Maak niet de vergissing dat ik naar je luister
Omdat ik stil ben.
Op 7 oktober werd de aanslag van Hamas op Israël herdacht. Een aanval die het begin was van een oude oorlog. Een oorlog waarvan ik niet meer weet waar de grenzen liggen, waar verdriet de haat voedt en vergeven door alle betrokken partijen geschreven wordt als vergelden. Een oorlog in het Midden Oosten die ook onze samenleving splijt als Mozes een zee. Waar je in een hokje wordt geplaatst van voor of tegen. Je bent antisemiet en terrorist of steunpilaar van een genocide.
De pro Palestijnse demonstratie in Amsterdam had volgens Yesilgöz, Wilders en van der Plas verboden moeten worden. De grondwet en mensenrechten die stellen dat demonstreren het fundament in een democratie is, moeten maar even in de ijskast van Milders. Dat burgemeesters niet over de inhoud, maar slechts over de veiligheid mogen oordelen, is onbelangrijk.
Goed, je mag demonstreren, maar alleen nog over onderwerpen waar Wilders het mee eens is. Een dag later haalde hij daarom burgemeester Halsema onderuit met een bericht op social media. Samen met het tuig mag ze vertrekken. Het land uit.
Van der Plas reageerde geagiteerd op de mainstream media, die niets vroegen over antisemitisme en Jodenhaat, maar wel over zo’n onnozel berichtje. Ze ging niet alleen voorbij aan het feit dat Wilders hier voor de zoveelste keer de democratie ondergraaft, maar deed zelf op deze manier ook even een duit in het zakje van het wantrouwen tegen de media.
Femke schuift die avond aan bij Eva Jinek die haar fel ondervraagt of het toestaan van deze demonstratie geen foute keuze was. Rustig en beheerst legt de burgemeester van Amsterdam uit wat de feiten zijn, dat ze dit als burgemeester ook niet kan en niet mag. De avond ervoor legde Arnon Grunberg bij Sophie Hilbrand uit waarom die vrijheid, fundamenteel is en gekoesterd moet worden. Genuanceerde betogen waar veel mensen naar luisterden.
De mensen die het zouden moeten horen hebben het gemist. Zij voeren hun kruistochten op social media. Mensen die geloven dat het aantal likes, retweets en volgers, het aantal gelijkgestemden die het hardste roepen, hun eigen meningen tot feitelijke waarheden maakt.
Antoine de Saint-Exupéry, een van de mensen die je op 4 mei zou kunnen herdenken, was van mening dat het niet de mensen zijn die het hardste roepen, ook degenen zijn die het beste verhaal te vertellen hebben.
‘Je ogen,’ vond hij, ‘zijn blind. Met je hart moet je zoeken.’
Liefs
Niels
Niels ®elen
