Poker in Riad

Samen met Rusland kleurt Amerika de kaart van het nieuwe Oekraïne in

   Zelensky was er niet bij in Riad, zoals de Afghaanse regering er niet bij was in Doha en de Palestijnen niet in Washington toen Trump over hun toekomst besloot. Het verkopen van het huis van de buurman terwijl die op vakantie is, is het handelsmerk van Trumpdeals. In het onderonsje in Riad tilde hij dat zelfs nog naar een hoger niveau. 

   Al voordat de gesprekken plaatsvonden, had Trump alles waar Poetin alleen maar van kon dromen cadeau gedaan. Met zijn kaarten open op tafel, besloot Trump een potje te pokeren met een van de meest geduchte spelers die het spel kent. Een eerste ronde die door de Russische minister Lavrov voorzichtig als ‘nuttig’ betiteld werd. De gemaakte afspraken waren volgens Rubio ‘een eerste stap in een lange zware reis richting een eerlijk en duurzaam einde aan de oorlog.’

   Na afloop van de ontmoeting worden we verleid met hoop, hoop op waar we allemaal naar verlangen: vrede. Waar die eerlijke en duurzame vrede dan is zit, is mij niet duidelijk. Poetin ook niet. Die zag een ideale mogelijkheid om zijn imago op te poetsen. De oorlog was een treurig misverstand en hij had zelf ook nooit gewild, maar was slachtoffer van de omstandigheden. Handig gebruikte hij de Amerikanen ommezwaai om redelijkheid te veinzen en de Europeanen die genoeg hebben van de oorlog te paaien. 

   ‘Toetreding tot de Europese unie, is het soevereine recht van Oekraïne, maar toetreding tot de NAVO ligt anders.’

   Niet het beschermen van de Russen in Oekraïne of het bestrijden van een fascistisch regime in Kiev, maar het steeds verder opschuiven van de NAVO naar het Oosten was ineens de reden om deze oorlog te beginnen. 

   Dat toetreding tot de EU wel, maar tot de NAVO geen soeverein recht is, is natuurlijk onzin. Maar Trump doorziet Poetin’s bluf niet, hij ziet zijn eigen grootsheid. Hij, de leider van de wereld die denkt dat een de Tsaar uit Moskou bang voor hem is, zijn meerdere in hem erkent. Buigen voor ‘de koning’, weet Poetin, is alles wat hij hoeft te doen om hem als een marionet te kunnen bespelen.  

   Rusland lonkt naar een vrede waarin zij de Donbas en de Krim cadeau krijgen. Een overwinning niet alleen op Oekraïne en Europa, maar veel meer nog op aartsvijand Amerika. Wapenfeiten die je thuis kunt vieren en hem de mogelijkheid geven om de economie weer te herstellen en zijn krijgsmacht weer op oorlogssterkte te brengen voor een volgende oorlog. 

   Met in zijn achterhoofd de woorden van Vance in München, kortweg een streep door artikel 5, kon hij toetreding tot de EU wel goedkeuren. Poetin realiseert dat het hem in de toekomst vrij spel geeft in Europa. Toch deelt hij ons hiermee onbedoeld een sterke troef in handen. De uitspraak dat de oorlog begon omdat Rusland zich bedreigd voelt door de opmars van de NAVO naar het oosten, biedt Oekraïne en Europa de mogelijkheid om aan te tonen dat hij bluft en twee hele harde eisen op tafel te leggen. 

   Als de NAVO het probleem is, zijn wij bereid om die toetreding van tafel te vegen. De logische vervolgstap is dat Poetin in ruil daarvoor zijn troepen terugtrekt uit de Donbas en de Krim. Met het wegvallen van een dreiging van een verder opschuivende NAVO, is er volgens de woorden van Poetin immers geen reden meer om het land te bezetten. 

   De tweede eis is dat Rusland niet opnieuw, zoals ze in het verleden elke vier à vijf jaar gedaan hebben, een ander land binnen valt. Die actie zal door de NAVO gezien worden als een schending van het verdrag, een bedreiging van democratie en soevereiniteit en daarom tot directe, harde militaire reactie van de NAVO tot gevolg hebben. 

     Ongetwijfeld vormen die eisen een bom onder het hele vredesproces, een verharding in de verhoudingen. Wat we ermee winnen is niet de vrede, wel dat de werkelijke intenties van Poetin, zijn bluf op tafel komt te liggen. 

Niels ®elen

<<                                                                                       Glasfabriek>>