Lieve Arnon,

In de NRC van deze zaterdag las ik een interessant artikel van Fethullah Gülen over het besmeurde imago van het geloof. Grof samengevat ging het stuk over de moslims die hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Zij moeten, meer dan anderen, bij ons (niet-moslims) de angst wegnemen voor iedere moskeebezoeker, man dan wel vrouw, met Arabisch uiterlijk en een baard of een hoofddoek.

Het is misschien geen verrassend standpunt dat Gülen verkondigt. Ook de wereldberoemde burgemeester van Rotterdam liet al eerder doorschemeren dat de vredelievende moslims in Europa krachtig stelling moesten nemen tegen deze daden. Om na de tweede serie aanslagen een stap verder te gaan en te suggereren dat het tijd wordt om de 40.000 tot 50.000 mensen die zich bij de IS hebben aangesloten van de kaart te vagen. Het is voor mij wel een verwarrend standpunt.

Hoe voorkom je eigenlijk generalisering, Arnon? Moeten wij mannen, hoewel we allemaal uitgerust zijn met een stuk verkrachtingsgereedschap, dan niet na elke verkrachtingszaak uitleggen aan vrouwen dat ze niet voor elke man bang hoeven te zijn? Hoe ziet iemand aan de buitenkant of ik wel of geen verkrachter ben? Natuurlijk, de vergelijking (al is het maar door het verschil in nieuwswaarde) is absurd, maar toch. Een hele gemeenschap verantwoordelijk houden voor het gedrag van een kleine groep is evenzo bizar en kortzichtig, lijkt me.

Ik stelde me voor dat moslims op straat me gerust zouden stellen door een praatje met me te maken. Aangezien dat op den duur vervelend wordt, besluiten alle lieve moslims een halve maan op hun jas te dragen met het onderschrift: ‘Niet mijn Islam!’ Het risico dat er parallellen getrokken worden met een ander volk nemen wij met zijn allen dan voor lief, Arnon. Het doel heiligt immers de middelen.

Ik vrees dat een oproep eerder averechts werkt. De moslim die zijn verantwoordelijkheid neemt, zal bij een nieuwe aanslag vanzelfsprekend iets uit te leggen hebben aan niet-moslims. Het lijkt me een stuk prettiger als mensen wat minder snel over een groep oordelen, maar elk individu beoordelen op wie hij werkelijk is. Hoe lastig het idee om niet te generaliseren is, werd mij overigens zojuist duidelijk toen ik mijn vriendin een welgemeend ‘Vrouwen!’ naar haar hoofd slingerde.

Misschien moeten we niet Aboutaleb of andere moslims op laten staan voor ‘Niet mijn Islam’, maar moeten we gehoor geven aan het verzoek van Michael Moore in zijn brief aan Donald Trump: Een foto van onszelf maken met de tekst ‘We are all muslim’.

Hartelijks,

Niels