Osnabrück 31-08-2024

Lieve Joyce,

Het verschil tussen het inkomen van Cristel (een eigen damesmodezaak) en mij (auteur) is groot. Ik ben geen uitvreter, maar soms voelt zij de behoefte om de rekeningen te betalen. Toen ik samen met jou gisteren bij café Koosje van de lunch genoot, biechtte ik op dat Cris eraan gewend geraakt is. Heel af en toe klaagt ze erover om me direct daarna te laten weten dat ze me niet zal verlaten omdat ik een goeie piemel heb. 

Je schiet in de lach als ik het vertel en verslikt je net niet in een slok thee. 

‘Literatuur,’ knik je, ‘is net als theater en muziek, vaak geen vetpot is, maar rijkdom is meer dan geld alleen. We keuvelen wat op het terras tot je op je horloge wijst en de ober om de rekening vraagt. Je moet gaan. Op tijd zijn voor het grachtenfestival, voor een concert van een groep die je al enige jaren volgt. 

‘Niet alles,’ in je tas zoek je naar je fietssleutel, ‘wat je op het grachtenfestival ziet is te pruimen. Dat elke muzikant het recht op een solo opeist, maakt het er soms niet beter op. Maar het ergste is de drumsolo. Werkelijk niets is zo erg als de drumsolo.’

De blik in je ogen, is prachtig. Het is die van de familie Samsa die zojuist ontdekt heeft dat hun zoon in een reusachtige kever veranderd is. Kafka’s Gedaanteverwisseling behoort, samen met de Presser’s Nacht der Girondijnen, tot mijn favorieten. Ooit gaf ik een groepje officieren opdracht het te lezen en te vertellen wat ze ervan vonden. 

‘Vermakelijk en absurd. Wat,’ wilden ze weten, ‘moet je met een verhaal dat onmogelijk waar kon zijn?’

Ik vroeg ze om Iemands Lief, Moeyaerts vertolking van L’Histoire du Soldat, te lezen. Hoewel duidelijk fictie, was dit wel herkenbaar voor ze.   

‘Het is hetzelfde verhaal,’ betoogde ik, ‘ook Gregor Samsa kun je zien als de soldaat die terugkeert na de oorlog. Een man die vervreemd geraakt is van zijn omgeving zoals zijn omgeving ook hem niet meer herkent.’

 ‘Het insect Gregor Samsa ontwaakt en treft zichzelf als mens aan,’ schrijf je na het concert op Facebook, ‘het Maat Saxophone Quartet vertaalt Kafka’s gedaanteverwisseling naar het klarinets en werkt het verhaal op zijn andersoms uit.’

Het is de weg terug die niet onmogelijk of absurd is, maar voor sommige veteranen moeilijker te accepteren dan aangezien worden voor ongedierte. 

Als de rekening op tafel geschoven wordt, trek je hem zonder aarzelen naar je toe. Even voel ik me een enorme lul, maar volgende keer gaat het toch weer op zijn andersoms. 

Liefs

Niels