‘Het was natuurlijk wel een beetje ongemakkelijk,’ laat Cyrill Widdershoven deze week weten, ‘maar als iedereen gaat staan, dan ga je ook staan.’ Cyrill is de enig aanwezige Nederlander op het miljardenbal van de FutureInvestment Initiativein Riyad. ‘Vorig jaar stond de kroonprins er nog, maar de glans is er door alle gebeurtenissen wel een beetje af.’

Een beetje ongemakkelijk lijkt mij als je een ambassade binnenstapt terwijl je aanstaande vrouw buiten op je wacht. Dat je aan je stropdas de papierversnipperaar ingetrokken wordt die je keel dichtknijpt waardoor de glans langzaam van je gezicht verdwijnt. Als je hoopte te kunnen gaan trouwen, maar je in stukken gehakt achterin een geblindeerd busje anoniem de ambassade verlaat.

Het ongelukje is aan het einde van de eerste dag nog slechts een kanttekening. De zaken gaan, gezien de vijftig miljard aan nieuwe contracten, gewoon door. In diverse speeches wordt er bij de moord stilgestaan, maar zonder de naam van Khashoggi te noemen. ‘Het is een vreselijke tragedie,’ spreekt Dimitriev een vertrouweling van Poetin, ‘maar we moeten de dingen wel scheiden.’ Volgens de Arabische zakenvrouw Olayan zijn we allemaal geschokt en past het niet in de Arabische cultuur en hun DNA.

Hier in Europa roept de Franse minister van financiën, verontwaardigd over de brute moord, op tot een boycot. Een beetje ongemakkelijk, aangezien de Franse oliegigant Total de aanwezigen in Riyad toespreekt. ‘Het beleid van de lege stoel, een boycot, werkt niet. Vrienden zijn er ook wanneer het niet goed gaat.’ Zegt hij later zonder enige gêne.

Ik vraag me af waar de vrienden van Khashoggi waren op het moment dat hij het een beetje moeilijk had in de Arabische ambassade. In verkeerde vrienden zit waarschijnlijk het grootste probleem van de Arabische Columnist. Recep Tayyip Erdogan was de enige die zich echt druk leek te maken over het gedrag van de Saoedi’s. Uitgerekend hij, de Turkse president, die als verdediger van de persvrijheid totaal ongeloofwaardig is.

Niels ®elen